آقای دکتر لطفاً خودتان را معرفی بفرمائید و به روند تحصیلی و شغلیتان اشاره‌ای داشته باشید.
** بسم الله الرحمن الرحیم. من پیمان معلم هستم. فارغ التحصیل کارشناسی رشته مهندسی برق- الکترونیک از دانشگاه صنعتی اصفهان در سال ۱۳۷۰، کارشناسی ارشد مهندسی برق- الکترونیک از دانشگاه صنعتی امیرکبیر در سال ۱۳۷۴ و دکترای مهندسی برق از دانشگده صنعتی امیرکبیر در ۱۳۸۲ میباشم. در سال ۱۳۸۲ به عنوان هیات عملی به دانشگاه اصفهان ملحق شدم و در حال حاضر دانشیار گروه مهندسی برق دانشکده فنی دانشگاه اصفهان هستم.
در دوره ارشد و دکتری، در زمینه پردازش تصاویر کار کردم و پایان نامه هر دو دوره کارشناسی ارشد و دکتری من در همین زمینه بود.همچنین از زمانی که دانشجوی دکتری بودم همکاریهای زیادی با صنعت داشتم و با مؤوسسات مختلف دفاعی در ایران همانند وزارت دفاع ، جهاد خودکفایی و مرکز تحقیقات نصر سپاه پاسداران کار کرده و پروژه های کاربردی مختلفی در زمینه پردازش تصاویر و ماشین بینایی انجام داده‌ام. پروژه‌های علمی من عمدتاً ردیابی اهداف در تصاویر متوالی و همچنین بحثهایی مانند پردازش بافت و شاخه‌های مختلفی مثل کاربرد شبکه‌های عصبی و سیستمهای هوشمند در بررسی تصویر و کاربردهای پردازش تصاویر در صنعت بوده است. از لحاظ انتشارات حدود ۱۵۰ مقاله دارم که بیش از ۴۰ تا از آنها مقاله مجله و مابقی مقاله‌های کنفرانسی هستند. بسیاری از فعالیتهایی که با مراکز صنعتی داشته‌ام در قالب پروژه‌های دانشگاهی بوده، اجرای ۵ پروژه مختلف دانشگاهی در صنعت در حوزه‌های ماشین بینایی و پردازش تصویر از عمده فعالیتهای بنده بوده است. قبل از اینکه به دانشگاه ملحق شوم حدود ۱۰ پروژه با صنایع مختلف در زمینه ماشین بینایی داشته‌ام. سال ۸۲ در گروه مهندسی برق دانشگاه اصفهان استخدام شدم و در حال حاضر دانشیار گروه مهندسی برق و معاون پژوهشی دانشکده مهندسی این دانشگاه هستم و در این کنفرانس نیز دبیرعلمی بودم. لطفاً در مورد این کنفرانس کمی تخصصی‌تر صحبت بفرمائید.
** یکی از آمارهایی که به طور معمول در مورد کنفرانسها ارائه میشود بحث تعداد مقالات است. ما در این دوره ۶۳۷ مقاله دریافتی داشتیم که ۲۳۳ مقاله را پذیرش کردیم ؛ یعنی آمار ۳۶ درصدی را در پذیرشهایمان داشتهایم که آمار بسیار خوبیست. کمیته علمی سختگیریهای زیادی در قسمت پذیرش مقالات انجام دادند و نهایتاً حدوداً یک سوم آنها را پذیرفتند. بد نیست اشاره‌ای به کنفرانسهای پیشین داشته باشم. سال ۷۹ جناب آقای دکتر خلیلی زحمت کشیده و اولین کنفرانس را در بیرجند برگزار کردند. ۱۰ سال از این کنفرانس میگذرد و اکنون میتوان نگاهی به روند ۱۰ سال گذشته داشت. از سال ۷۹ تا سال ۸۹ آمار دریافت مقالات حدوداً ۸ برابر شده است و این نشان‌دهنده توجهی است که در این مدت زمان به سوی این علم جلب شده و بسیاری از محققین، اساتید، دانشجویان و حتی شرکتها مایلند که در این زمینه فعالیت کنند. از سوی دیگر اگر به نرخ قبولی مقالات نگاهی داشته باشیم ، رو به کاهش است و این بدین معنی است که کیفیت کنفرانسها افزایش پیدا کرده است.
مشکلی که ما در این کنفرانس با آن روبه‌رو بودیم این بود که ما مکانی برای ارائه ۲۳۳ مقاله پذیرفته شده نداشتیم و ۹۴ مقاله را به صورت شفاهی و ۱۳۹ مقاله را به صورت پوستر ارائه کردیم. البته از نظر ما تفاوت چندانی بین این دو گروه مقالات وجود نداشت به جز اینکه شاید شکل ارائه پوستری برای گروه دوم بهتر بود.
نکته دیگر در این کنفرانس تعریف محورهای تخصصی بود. ۱۶ حوزه تعریف شد : پردازش تصاویر پزشکی/ کاربردهای صنعتی/ بینایی ربات/ الگوریتمهای پردازش سطح پایین/ محاسبات نرم/ سخت افزار پردازش تصویر/ تشخیص الگو/ پنهان نگاری و فشرده سازی/ بینایی سه بعدی و استریو/ گرافیک کامپیوتری/ فیزیک نور و تصویر/ پردازش تصاویر رنگی/ تحلیل تصاویر متحرک/ بازیابی و ثبت تصویر/ پردازشهای سطح بالا/ سنجش از راه دور. با این کار هم بحث انتخاب داورها راحت‌تر انجام گرفت و هم توانستیم آماری از توجه محققین را به شاخه‌های مختلف ارزیابی کنیم. ما در حوزه‌های پردازش تصاویر پزشکی ، شناسایی الگو و پنهان نگاری بیشترین آمار مقالات را داشتیم و با توجه به این آمار و علاقه افراد به این ۳ حوزه ، سخنرانیهای کلیدی را از این ۳ حوزه انتخاب کردیم که در حوزه پنهان نگاری از جناب آقای دکتر جم‌زاد ، در حوزه پردازش تصاویر پزشکی از جناب آقای دکتر سلطانیان زاده و در حوزه شناسایی الگو از جناب آقای دکتر فائز دعوت کردیم که قبول زحمت کرده و این سخنرانیها را ارائه نمایند.
پنج کارگاه پیشنهادی داشتیم که دو کارگاه کاملاً تخصصی برگزار شد : آشنایی با بسته نرم‌افزاری ماشین بینایی Open CV / تدوین مقالات علمی با Latex .
فعالیت دیگری که در این کنفرانس داشتیم و سعی کردیم سنتی را پایه‌گزاری کنیم انجام مسابقاتی در حاشیه کنفرانس بود : مسابقه بازشناسی الگو در حوزه تشخیص حروف دستنویس فارسی یکی از این مسابقات بود که کاملاً اتوماتیک انجام گرفت و دانشجویان پس از دریافت دیتا بیسهای مختلف برنامه‌های خود را برای ارگانی که انجام مسابقه را به عهده گرفته بود ارسال کردند و بر روی Database دیگری که فقط در اختیار کمیته علمی بود تست شد و به دو جواب برتر لوح تقدیری را تقدیم کردیم. در حوزه رباتیک هم مسابقه دیگری پس از کنفرانس خواهیم داشت به نام رعدکاپ ۲۰۱۰ که مسابقه رباتیک کشوری است و به بهانه کنفرانس در دانشگاه اصفهان انجام میشود. امیدوار هستیم که برگزاری این مسابقات در کنفرانسهای دیگر نیز ادامه پیدا کند و باعث تشویق شرکت کننده‌ها شود.
برای اولین بار در ایران ما تلاشی داشتیم که مقالات انگلیسی را در موسسه IEEE فهرست کرده و چاپ کنیم. اینکار تلاش مستمر و چند ماهه‌ای طلب میکرد و کمیته اجرایی فعالیت زیادی را بدین منظور انجام دادند. بنده باید از همینجا از شاخه IEEE ایران و همچنین از اعضای خارجی کمیته علمی تشکر کنم که وجود آنها در موافقت IEEE با درخواست ما بسیار تاثیرگزار بود. انشالله از بین ۸۵ مقاله انگلیسی تعدادی که ارائه شوند را برای نمایه شدن به IEEE ارسال خواهیم کرد.
قطعاً کنفرانس ما نقایصی هم داشته که سعی خواهد شد با انتقال تجربیات به برگزار کنندگان کنفرانس بعدی ، این نقایص در آینده اصلاح شود. آقای دکتر ! در بخشی از فرمایشاتتان اشاره‌ای داشتید به توجه روزافزون دانشجویان و محققین به این حوزه . از سوی دیگر ما شاهد برگزاری کنفرانس هستیم که با تمام ضعفها و قوتها قطعاً قدمی رو به جلو است. شما با توجه به تمامی این موارد آینده این رشته را در ایران چطور میبینید؟
** من به عنوان شخصی که در تمامی کنفرانسها حضور داشته‌ام میتوانم بگویم که رشد مقالات ما نشان از اقبال دانشجویان و محققین به این زمینه دارد. ما در کنفرانس سال ۸۷ در تبریز ۴۳۰ مقاله ارسالی داشتهایم و امسال ۶۳۷ مقاله ! یعنی حدوداً یک رشد ۵۰ درصدی داشتهایم و این نکته بسیار قابل توجه است. حال باید بررسی کنیم که آیا تعداد دانشجویان تحصیلات تکمیلی بالا رفته ( که طبق آمار در دو سال رشد ۵۰ درصدی نداشته‌ایم و نهایتاً رشدی ۱۰ درصدی داشته ایم) و یا اینکه درصد بالاتری از دانشجویان به این شاخه روی آورده‌اند.حوزه‌هایی که دانشجویان ایرانی بیشتر به آن توجه داشته‌اند حوزه‌هایی است که عموماً در دنیا هم بیشتر مورد توجه هستند؛ بحث پردازش تصاویر پزشکی، شناسایی الگو و پنهان نگاری.
اما نکته‌ای که به عقیده من نقطه ضعف ما در ایران است و ما در این کنفرانس و کنفرانسهای قبلی هم آن را دیده‌ایم ، کمبود مقالات کاربردی است که بتواند از سدّ داوری عبور کند و ما امسال به همین دلیل مجبور شدیم مقالات حوزه کاربردی را با حوزه دیگری ادغام کنیم تا بتوانیم یک جلسه شفاهی را ترتیب دهیم. در حوزۀ کاربردی ۱۵ مقاله (شفاهی و پوستر) داشتیم که توانستند از سدّ داوری عبور کنند و این بسیار کم است. اگر ما به این نتیجه رسیدیم که اقبال دانشجویان و محققین به این زمینه وجود دارد و کارهای خوبی در این زمینه انجام میگیرد، حال دیگر زمان آن است که کمی به سمت کاربردی شدن پیش برویم. ما در این کنفرانس با توجه به شواهد به این نتیجه رسیدیم که هنوز اینکار انجام نشده است؛ اولاً حوزه کاربرد نتوانست در ۳ حوزۀ اول ما جای بگیرد و ثانیاً مقالاتی که در این حوزه ارائه شده بودند کاملاً هم کاربردی نبودند و نیاز به همتی داریم که شاید باید از طریق انجمن یا اعضای محترم هیئت علمی اعمال شود. به عنوان مثال بحث پنهان نگاری (Water Marking) که استقبال زیادی از آن شد و در سخنرانی هم دانشجویان سئوالات بسیاری پرسیدند، کاربردهایی دارد اما بیش از آن شاخه‌ای مقاله‌ساز است. باید در این میان حرکتی انجام گیرد. زمانی ما به رشد و حضور گستره‌تر افراد فکر میکردیم اما در حال حاضر خوشبختانه از آن حدّ گذشته‌ایم و نیاز داریم که نگاه افراد را با توجه به نیازهایی که در کشور داریم کاربردی کنیم. ما پتانسیل بالایی در کشور داریم ؛ تصور بفرمائید که ۱۰% از این ۶۳۷ مقاله کاربردی بودند و حقیقتاً نیازی را برطرف میکردند. اگر این اتفاق می‌افتاد قطعاً تحول بسیار عظیمی در صنعت ما رخ میداد اما متاسفانه اینطور نیست. به عقیده من این نقطه ضعفی است که خود را به شدت نمایان کرده و همگی باید به آن توجه داشته باشیم. با توجه به تجربیاتی که از برپائی این کنفرانس به دست آورده‌اید ، چه توصیه‌ای برای دست‌اندرکاران این حوزه دارید ؟
** اگر ما بخواهیم با این تجربیات جدید دوباره کنفرانسی را برگزار کنیم، حتماً بسیار راحت‌تر اینکار را انجام خواهیم داد. امیدوارم برگزارکنندگان کنفرانس بعدی به کمیته اجرائی این کنفرانس مراجعه کنند تا ما بتوانیم این تجربیات را به آنها منتقل کنیم و آنها با مشکلات کمتری نسبت به ما مواجه شوند. شخص من وقتی به گذشته رجوع میکنم میبینم این مشکلات در تمامی کنفرانسها وجود داشته و قطعاً علت تداوم این مشکلات منتقل نشدن تجربیات است؛ به عنوان مثال وب‌سایت کنفرانس در تمامی سالها مشکل داشته و ما امسال هم با این مشکل روبه‌رو بوده‌ایم ، چرا ؟! چون ما تجربه این موضوع را نداشتیم که با چه حجمی از ثبت نام کننده‌ها مواجه میشویم و این موضوع میتواند چه مشکلاتی برای سایت به وجود بیاورد. پیشنهاد مشخص بنده این است که انجمن ماشین بینایی و پردازش تصویر مسئولیت وب‌سایت کنفرانس را برعهده بگیرد و آن را در اختیار کمیته علمی و ارسال کنندگان قرار دهد تا آنها با حمایت و پشتیبانی انجمن وب‌سایت مطمئنی داشته باشند.امسال چون وب سایت ما دامنه ir و از طریق دانشگاه بود، عملاً تمامی مشکلات این دامنه و دانشگاه به ما منتقل شد. ما نمیتوانیم در یک کنفرانس به ارسال کننده مقاله بگوئیم که Domain ما در حال حاضر مشکل دارد و شما ۲ ساعت دیگر مراجعه کنید. ما باید یک مسیر ارتباطی مطمئن را در اختیار ارسال کننده قرار دهیم. به عقیده من این مسئولیت نباید بر دوش دانشگاه برگزارکننده باشد چون دانشگاه به سهم خود مسئولیتها و گرفتاریهای زیادی برای برگزاری دارد و باید این مسئولیت را از دوش آن برداشت.
مسئله دوم بحث نمایه شدن توسط IEEE است که این موضوع هم میتواند توسط انجمن انجام گیرد تا انرژی از برگزارکنندگان کنفرانس گرفته نشود. من فکر میکنم اگر انجمن این اطلاعات را بگیرد و پشتیبانی مناسب و به‌موقع داشته باشد- ولو هزینه آن را نیز ازعواید کنفرانس دریافت کند- برگزاری کنفرانسهای بعدی راحت‌تر صورت میگیرد. به شما خسته نباشد میگوئیم و از وقتی که در اختیار انجمن گذاشتید سپاسگزاریم . لطفاً اگر حرف ناگفته‌ای مانده است بفرمائید.
** تشکر میکنم از اعضاء انجمن و سایر دوستان که دعوت ما را پذیرفتند و از مسیرهای طولانی برای برپائی بهتر این انجمن گرد هم آمدند. امیدوارم کاستی‌های کار را بر ما ببخشند. ما درحدّ بضاعت تمامی تلاش خود را به کار گرفتیم تا این کنفرانس را به بهترین نحو اجرا کنیم.
شما میتوانید سایر اطلاعات در مورد جناب آقای دکتر معلم را در این صفحه مشاهده بفرمایید:
http://eng.ui.ac.ir/~p_moallem/
و یا برای برقراری ارتباط با ایشان از این پست الکترونیکی استفاده نمائید:
p_moallem@eng.ui.ac.ir
p_moallem@yahoo.com
