آقای دکتر! لطفاً در ابتدا راجع به خودتان و روند تحصیلاتتان بفرمایید.
– به نام خدا. بنده عمادالدین فاطمی زاده هستم .دوره کارشناسی را در رشته الکترونیک دانشگاه صنعتی شریف گذراندم، سال ۶۵ وارد شده و سال ۷۰ فارغ التحصیل شدم ، بهمن همان سال برای مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه صنعتی امیرکبیر در رشته مهندسی پزشکی پذیرفته شدم و سال ۷۳ از پروژه ام دفاع کردم. تا اینجا با پردازش تصویر آشنایی زیادی نداشتم و عمده کارهای من در زمینه های دیگری بود اما سال ۷۴ که دوره دکترا را در دانشکده فنی دانشگاه تهران شروع کردم اساتید راهنما و مشاور بنده به ترتیب آقایان دکتر لوکس و دکتر سلطانیان زاده بودند که کار من عمدتاً پردازش تصویر شد و زمینه تحقیقاتی بنده به طور مشخص با تصاویر پزشکی گره خورد و پروژه ام را در همان زمینه پردازش تصاویر پزشکی به انجام رساندم.
لطفاً راجع به این پروژه کمی توضیح بفرمایید.
– پروژه من عمدتاً در زمینه انطباق تصاویر پزشکی بود : تصاویر پزشکی که از دو منبع مختلف یا در دو زمان مختلف یا از دو سوژه مختلف جمع آوری شده اند.ما قصد داشتیم اینها را بر هم منطبق کنیم که اگر یکی از تصاویر اطلاعات ویژه ای را از بافت بدن در اختیار قرار میدهد و تصویر دوم اطلاعات ویژه متفاوتی را به ما نشان میدهد بتوانیم آنها را در یک فضا نمایش بدهیم که در واقع در قالب یک تصویر بتوانیم هر دو اطلاعات را به صورت مفید داشته باشیم. بنده عمدتاً روی زمینه انطباق تصویر و راهکارهایی برای بهبود روشهای انطباق تصاویر پزشکی کار کرده ام.
عمده فعالیت شما در این شاخه خاص بوده است! شاخه های دیگر چطور ؟
– بنده پس از اتمام دوره دکترا در سال ۸۳ به عنوان هیات علمی در گروه مهندسی پزشکی دانشگاه صنعتی شریف مشغول به کار شدم و عمده فعالیتهای بنده هم در همین زمینه پردازش تصاویر پزشکی بوده. البته در زمینه پردازش تصاویر انواع دیگر مانند تصاویر چهره یا اثر انگشت یا بعضی تصاویر صنعتی هم فعالیت داشته ام. زمینه های عمده ای که بنده کار کرده ام یکی همین مساله registrationیا انطباق تصاویر بوده که خودِ عمل registration را چگونه بهبود ببخشیم یا اینکه روی زمینه استخراج نقاط مهم ، نقاط کنترلی یا نشانه کار میکردیم؛ این یک بخش زمینه کاری ما بوده . بهبود کیفیت تصاویر مثل نویز زدایی و حذف نویز، بهبود کیفیت و یا شارپ کردن تصویر زمینه دیگری بوده که بنده فعالیت داشته ام و نهایتاً زمینه های تشخیصی بر روی تصویر، حال این تصویر میتواند چهره یا اثر انگشت یا حتی یک تصویر پزشکی باشد. ما میتوانیم تشخیصی مبتنی بر محتوای تصویر داشته باشیم. فرضاً چهره یک شخص را در یک database بزرگ تشخیص دهیم که چه فردی است و یا به طور مثال بتوانیم هنجار بودن یا نبودن یک تصویر پزشکی را به طور خودکار تشخیص دهیم. زمینه دیگری هم که قبلاً کار کرده و همچنان علاقمند هستم و روی آن کار میکنم مساله watermarking و Steganographyتصویر است و باز هم عمدتاً تصاویر پزشکی هستند که بتوانیم اطلاعاتی مانند مشخصات بیمار یا بخشهایی از پرونده پزشکی بیمار را داخل تصویر آن شخص پنهان کنیم که دسترسی به آن اطلاعات توسط افراد مجازی که رمز عبوری را میدانند امکان پذیر باشد. آخرین زمینه ای هم که بنده به تازگی شروع کرده ام و دو پروژه مشخصاً در این زمینه داشته ام تجزیه و تحلیل تصاویر پزشکی functional MRI یا ام.آر.آی عملکردی بوده است که در این زمینه در حال حاضر مشغول به کار هستم و پروژه هایی را در این زمینه هم انجام میدهیم.
پروژه هایی که فرمودید پروژه های دانشجویی هستند ؟
– بله عمدتاً پروژه های دانشجویی مقطع کارشناسی ارشد و دکترا هستند. بنده چند پروژه که خیلی پزشکی نیستند و پردازش تصاویر صنعتی هستند را نیز در دست داشته ام. کار ما پردازش تصاویر صنعتی بوده که به طور مشخص با در اختیار داشتن تصویر اشیایی که در آنها ناهنجاری وجود دارد صدمه ای که آن اشیاء دیده است را آشکار کنیم.
و روند شغلی شما هم که پس از فارغ التحصیلی مستقیماً فعالیت در دانشگاه صنعتی شریف بوده است و …
– بله و تا الآن هم همین جا هستم ، بنده مهر ۸۲ فارغ التحصیل شده و از شهریور ۸۳ در گروه مهندسی پزشکی دانشکده برق دانشگاه صنعتی شریف مشغول به فعالیت هستم.
شما از اعضای هیات موسس انجمن هستید چه هدفی را هنگام تاسیس انجمن دنبال میکردید؟
– بحث پردازش تصویر چند سالی است که به لحاظ کارکردی و کاربردی گسترش زیادی پیدا کرده است و هر روز هم حوزه عملکرد و کاربرد آن وسیع تر میشود. تا ۱۰ سال پیش حوزه هایی که در پردازش تصویر انجام میگرفت بسیار محدودتر از الآن بود. اما به دلایل مختلف اعم از معرفی سنسورهای متعدد با قابلیتهای بالا، افزایش سرعتهای پردازش و به وجود آمدن نیازهای جدید اکنون تبدیل به بحثی شده که در هر مجموعه نیازمند یک متولی خاص است. انگیزه ای که از روزهای اول تشکیل انجمن وجود داشت این بود که بتوانیم متولی این بخش باشیم که جنبه های مختلفی هم دارد: برگزاری سمینارهای تخصصی که هر دو سال یک بار داشتیم ، بحث نشان دادن قابلیتها به جامعه صنعتی که بتوانیم پروژه هایی را از صنعت بگیریم و نشان دهیم که با پردازش تصویر به راحتی میتوان آنها را بیان کرد. اینها انگیزه های ما بود، به خصوص اینکه در خیلی حوزه ها ، سمینارها و کنفرانسها بخش بزرگی به عنوان پردازش تصویر وجود دارد ؛ در مهندسی برق ، مهندسی کامپیوتر و مهندسی پزشکی این نیاز احساس میشده و به نظر میرسد که زمان آن رسیده که این حوزه به عنوان یک موجود مستقل فعالیت داشته باشد.
در حال حاضر حرکت انجمن را چطور میبینید ؟ آیا در راستای همان اهداف است ؟
– بله ، البته معضلاتی در بخش تامین بودجه انجمن وجود دارد ولی به هرحال این انجمن هنوز نوپاست و با وجود هیات مدیره شایسته ای که مشغول به کار هستند انشاالله روز به روز بهتر خواهد شد.
انشالله ! آقای دکتر ، شما قطعاً روی دانشجویان حساب ویژه ای باز کرده اید. به نظر شما این انجمن میتواند چه کاری برای دانشجویان انجام دهد ؟
– مهمترین کاری که انجمن قصد انجام آن را دارد و از روز اول هم جزء اهداف اصلی ما به حساب میامده است این است که انجمن واسطه ای باشد بین صنعت و دانشجویان و یا در حالت وسیعتر بین صنعت و دانشگاه که ما بتوانیم اعتماد صنعت را جلب کنیم و پروژه ها و خیلی از نیازهایی که حتی آنها نمیدانند که با ابزارهای پردازش تصویر و بینایی ماشین میتوان انجام داد را انجام دهیم و بتوانیم آنها را ترغیب کنیم که در این حوزه و با این تخصص قابل انجام است. در واقع به عقیده بنده مهمترین کاری که انجمن میتواند انجام دهد این است که پردازش تصویر و بینایی ماشین را به صنعت معرفی کند و تواناییهای آن را برای صنعت باز کند و نشان دهد که این کارها به راحتی قابل انجام است. این قابلیت به لحاظ علمی در دانشگاه های ما وجود دارد و باید به لحاظ صنعتی هم این تمایل بوجود بیاید. در صورت تحقق این امر انجمن به هدف بسیار بزرگی دست پیدا کرده است.
پیشنهادی برای پیشبرد اهداف انجمن دارید ؟
– پیشنهادی ندارم فقط خسته نباشید ویژه ای خدمت دوستانی که خیلی فعالتر در این انجمن فعالیت میکنند دارم و بسیار امیدوارم که انجمن بتواند در مسیر اهداف تعیین شده با سرعت قدم بردارد.
بنده هم خدمت شما خسته نباشید عرض میکنم و از وقتی که به این مصاحبه اختصاص دادید سپاسگزارم.